Tarcza antykryzysowa 4.0 została podpisana przez prezydenta i trafiła do Dziennika Ustaw. W związku z tym, przepisy w niej zawarte zaczęły obowiązywać 24.06.2020r.
Czym jest kara łączna?
Jest to kara orzekana w przypadku zbiegu przestępstw, czyli gdy popełniono dwa lub więcej przestępstw rozpoznawanych w jednym postępowaniu. W pierwszej kolejności sędzia wymierza wyroki osobno, by później orzec karę łączną. Przykładowo, jeśli za dwa podobne przestępstwa sąd orzeka dwie kary w wysokości 25 lat pozbawienia wolności, w wyniku zastosowania kary łącznej może orzec dożywocie.
Kara łączna została wprowadzona przede wszystkim po to, by wyroki były adekwatne do popełnianych czynów i nie sumowały się, ale podlegały między innymi absorpcji. Dzięki tej zasadzie niższe kary są wchłaniane przez kary surowsze. I to właśnie ten najwyższy wyrok jest wykonywany. A przynajmniej był dotychczas, bo teraz wszystko uległo zmianie.
Co w karze łącznej zmieniła tarcza 4.0?
Zmiany wprowadzone przez rządzących nie mają nic wspólnego z pandemią koronawirusa. W ich wyniku procedura przyznawania kar łącznych została zreformowana do stanu sprzed 1 lipca 2015 roku. Nie jest zrozumiałe, dlaczego w czasie pandemii wprowadza się legislacyjne zmiany w prawodawstwie, ale dotyczą one przede wszystkim artykułów: 85, 86, 89 i 91 KK.
Ustawodawca wraca więc do przeszłości, czyli do systemu, który wprowadzono w 1969 roku. Według nowych przepisów kara łączna może przewyższać najwyższą karę orzeczoną za poszczególne przestępstwo. Tym samym znika system absorpcji, a orzekane kary będą wyższe, niż do tej pory.
Przed nowelizacją przepisów, jeśli do połączenia był wyrok 1 roku, 2 lat i 5 lat pozbawienia wolności, sędzia mógł orzec 8 lat, ale też 7 czy 5. Wynikało to z zasady, że dolną granicą kary łącznej mógł być najwyższy, pojedynczy wyrok. Obecnie dolna granica kary łącznej musi go przewyższać.
Rzecznik Praw Obywatelskich ma poważne wątpliwości
Wprowadzonym zmianom sprzeciwia się RPO, który zauważa, że wprowadzony system jest zbyt skomplikowany, a według wielu prawników – błędny. Jeśli po skazaniu za 2 podobne przestępstwa dojdzie do kolejnego skazania za czyn popełniony przed zapadnięciem pierwszego wyroku – a również należący do tego samego zbiegu przestępstw – karę należy ponownie przeliczyć. W związku z tym, będzie też dochodziło do konieczności oceny pojedynczych przestępstw i ich związku. Ustawodawca wskazał też, że zakres kar podlegających łączeniu ulegnie zmniejszeniu, co jest niekorzystne dla osądzanych.
